Cơ hội khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG

Trong bối cảnh thế giới chuyển mình vì biến đổi khí hậu, bất bình đẳng xã hội và khủng hoảng niềm tin, khái niệm ESG (Environmental – Social – Governance) không còn là thuật ngữ chỉ dành cho các tập đoàn lớn. Thay vào đó, khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG lựa chọn như một định hướng phát triển cốt lõi – vừa tạo giá trị kinh tế, vừa đóng góp tích cực cho xã hội và môi trường. Từ nền tảng công nghệ xanh, sản phẩm tái chế, giáo dục cộng đồng đến hệ thống quản trị minh bạch… ESG mở ra một hành trình mới – nơi startup có thể trở thành người kiến tạo thay đổi bền vững.

Khởi nghiệp lĩnh vực ESG tại Việt Nam

Trong vài năm trở lại đây, Việt Nam chứng kiến sự trỗi dậy của nhiều startup trẻ tiên phong ứng dụng ESG trong mô hình vận hành. Từ vùng nông thôn đến đô thị lớn, từ môi trường đến giáo dục, từ thực phẩm đến công nghệ – tinh thần ESG len lỏi vào từng bước phát triển của doanh nghiệp khởi nghiệp.

khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG Việt Nam

Vì sao ESG đang thu hút giới khởi nghiệp?

• Người tiêu dùng, đặc biệt Gen Z, ưu tiên chọn thương hiệu có trách nhiệm với môi trường và cộng đồng 
• Các nhà đầu tư quốc tế ưu tiên startup có báo cáo ESG hoặc hướng phát triển bền vững 
• Chính phủ khuyến khích mô hình kinh doanh tuần hoàn, phát thải thấp, minh bạch 
• ESG giúp startup xây dựng niềm tin lâu dài, không phụ thuộc vào tăng trưởng “nóng” 

Điều đó cho thấy: khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG tại Việt Nam không chỉ là lý tưởng, mà đang trở thành xu thế thực tế.

Những mô hình khởi nghiệp lĩnh vực ESG tiềm năng

Không chỉ giới hạn trong ngành môi trường, ESG có thể ứng dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau – nơi mà startup khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG có thể tạo ra sản phẩm, dịch vụ mang giá trị tác động (impact-driven). 

mô hình khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG tiềm năng

Môi trường (E – Environmental)

• Sản xuất sản phẩm thân thiện môi trường: bàn chải tre, thời trang tái chế, bao bì sinh học 
• Ứng dụng công nghệ tái chế, xử lý rác thải 
• Mô hình canh tác nông nghiệp sạch, không phát thải, tiết kiệm nước 
• Công nghệ tiết kiệm năng lượng, điện mặt trời, pin sạch 

→ Đây là nhóm mô hình khởi nghiệp lĩnh vực ESG tiềm năng nhất, khi người tiêu dùng bắt đầu thay đổi hành vi rõ rệt.

Xã hội (S – Social)

• Nền tảng giáo dục cộng đồng (bình đẳng giới, kỹ năng số, kiến thức tài chính…) 
• Startup về sức khỏe cộng đồng, sức khỏe tinh thần 
• Hỗ trợ cộng đồng yếu thế: người khuyết tật, người dân tộc thiểu số, trẻ em vùng sâu vùng xa 
• Các mô hình trao quyền kinh tế cho phụ nữ, người lao động phi chính thức 

→ Đây là mảng startup có giá trị nhân văn sâu sắc, được các quỹ đầu tư tác động (impact fund) đặc biệt quan tâm.

Quản trị (G – Governance)

• Nền tảng giúp doanh nghiệp SME xây dựng hệ thống quản trị minh bạch, theo chuẩn ESG 
• Dịch vụ tư vấn ESG – CSR – báo cáo tác động 
• Công nghệ blockchain để quản lý chuỗi cung ứng minh bạch, chống gian lận 

→ Đây là hướng đi “niche” nhưng rất tiềm năng khi ESG trở thành yêu cầu bắt buộc tại nhiều thị trường quốc tế.

Lý do ESG là nền tảng bền vững cho startup

Không chỉ giúp giải quyết vấn đề xã hội – môi trường, khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG còn mang lại lợi ích trực tiếp cho doanh nghiệp:

• Tăng khả năng gọi vốn từ các quỹ ESG, quỹ đầu tư tác động 
• Tạo niềm tin vững chắc từ khách hàng, đối tác, cộng đồng 
• Giảm rủi ro pháp lý và khủng hoảng truyền thông 
• Tối ưu chi phí vận hành nhờ quản trị hiệu quả, giảm lãng phí 

Điều quan trọng nhất: startup ESG không chạy theo tốc độ tăng trưởng nhanh chóng, mà hướng đến phát triển sâu, bền và có ảnh hưởng tích cực lâu dài.

khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG cho start up

Hệ sinh thái hỗ trợ khởi nghiệp ESG tại Việt Nam

Việt Nam đang dần hình thành hệ sinh thái hỗ trợ các startup khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG:

• Tổ chức chính phủ: Techfest ESG Track, Bộ KH&CN, Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC) 
• Các quỹ đầu tư: Patamar Capital, Beacon Fund, Lotus Impact, Change Ventures… 
• Không gian làm việc tích hợp ESG: như TINI Coworking – nơi cung cấp coworking space chuẩn ESG, đào tạo, kết nối cố vấn và quỹ đầu tư 
• Cộng đồng startup xã hội, hoạt động môi trường, doanh nghiệp tạo tác động 

TINI GROUP là một trong những đơn vị tiên phong tại Việt Nam xây dựng không gian làm việc gắn ESG vào văn hóa vận hành – từ tiết kiệm năng lượng, chia sẻ cộng đồng, đến hỗ trợ startup xanh phát triển lâu dài.

Khởi nghiệp lĩnh vực ESG bền vững

Nếu bạn là người trẻ muốn khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG gắn với giá trị bền vững, dưới đây là 4 bước gợi ý:

1. Xác định vấn đề bạn muốn giải quyết: ô nhiễm rác thải, bất bình đẳng giáo dục, thực phẩm sạch… 
2. Thiết kế mô hình kinh doanh có tác động: không chỉ bán sản phẩm – mà tạo ra giá trị xã hội 
3. Xây dựng hệ thống đo lường tác động: định kỳ đo lường và minh bạch hóa báo cáo 
4. Tìm kiếm hỗ trợ từ không gian làm việc, cộng đồng, tổ chức và quỹ ESG 

khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG bền vững

Kết luận

Khởi nghiệp không chỉ là tạo ra lợi nhuận. Đó còn là hành trình xây dựng giá trị. Và trong một thế giới đang thay đổi mạnh mẽ, khởi nghiệp trong lĩnh vực ESG chính là cơ hội để bạn vừa thành công, vừa góp phần định hình tương lai bền vững. TINI GROUP hi vọng rằng bài viết này không chỉ mở ra góc nhìn mới, mà còn là bước đệm để bạn hành động – khởi đầu một doanh nghiệp tạo giá trị thật cho con người, xã hội và hành tinh này.